“Dugerjav peak” нэртэй оргил Антариктидад бий

Антарктид судлалын төвийн захирал, профессор, туйл судлаач Sc.D Лхамсүрэнгийн Дүгэржав Антарктид тивд ажиллах багийнхан болох далай судлаач Д.Ганбаатар, докторант Д.Чинзориг, доктор Д.Батмөнх нарын хамт алсын замд хүлгийн жолоо залав. Түүний энэ удаагийн аялал зургаа дахь нь. Тэрбээр 2009 онд тэнд монгол гэр барин төрийн далбаагаа мандуулж анхны баазаа байгуулсан гэдэг. Тэгвэл 2012 оны 12-р сараас 2013 оны нэгдүгээр сарын хооронд Антарктидын Ливингстоны арал дахь Болгарын баазад дэлхийн цаг уурын өөрчлөлтийн талаарх судалгаа хийх явцдаа цэвдгийн температурын өөрчлөлтийг судалсан байдаг.

Дэлхийн бөмбөрцгийн өмнөд туйлын 0 цэг рүү аялж байсан нь түүний дөрөв дэх аялал байсан юм. Түүнийг ийн аялан ажиллаж байхыг харсан нэгэн судлаач “Чи бол шинэ цагийн колоничлогч шүү. Бидний 20 жилд сурсан зүйлийг таван жилийн дотор сурчихлаа” хэмээн хэлж байжээ. Тэрбээр 2017 онд “Дэлхийн дулаарал Монголд нөлөөлөх нь” сэдвээр илтгэл тавьсан юм. Өмнөд туйлд хүрсэн анхны монгол хүн болсон болохоор нэрээр нь нэрлэсэн “Dugerjav peak” хэмээх оргил Антариктидад байдаг. Түүний Антарктид судлалын төв 40 орчим гишүүнтэй. Түүнтэй хамт Антарктид явсан залуучууд физик, математик, геологи, минериологи, газар зүйн ухаанаар докторын зэрэг хамгаалсан байна.

Тэрбээр дараагийн ээлжийнхээ хүмүүсийг хэдийнэ бэлтгэж амжжээ. Антарктид хүйтэн, эрс тэс уур амьсгал, цаг агаарын нөхцөлтэй тул монголчууд хамгийн түрүүнд орчиндоо дасан зохицож чаддаг аж. Тэрбээр тэнд одоо жилд 5-6 монгол хүн хүлээж авах хүчин чадалтай баазаа байгуулсан. Байгуулах байгуулахдаа төр засгийн дэмжлэггүйгээр. Бааз байгуулахад нь найз нөхөд, шавь нар нь сэтгэл гаргаж их тусалсан байна. Түүнийг 10 гаруй жил ажиллах хугацаанд монголоос цаг уурын инженерүүд очдог байжээ. Тэгвэл өнөөгийн  шинжлэх ухааны салбарынхан хүмүүсийн амьдрах орчныг Антрактидад хэрхэн бүрдүүлэх вэ гэдэгт анхаарлаа хандуулж буй.

Туйл судлаач Болгарын экспедицитэй хамтраад Антарктид руу таван удаа явсан нь учиртай аж. Тэрбээр Болгарт дээд сургууль дүүргээд тэнд дэд эрдэмтэн, шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалж, дөрвөн жил Элчин сайдаар томилогдож нийтдээ 20 жил амьдарсан тул гэр бүл нь болгараар төрөлх хэл шигээ ярьдаг гэнэ. Түүний ачаар Антарктидад  одоо Монголын бааз өөрийн гэсэн усан онгоцны зогсоол, цаг уурын станц, өрөм тавиад хайгуул хийх чадалтай болжээ.