IEA-ийн дэлхийн эрчим хүчний төлөв байдлын шинэ тайлан

Олон Улсын Эрчим Хүчний Хангамжийн Байгууллага (IEA) дэлхийн эрчим хүчний салбарын ирээдүйн чиг хандлагыг тодорхойлох "Дэлхийн Эрчим Хүчний Төлөв Байдал" тайлангаа шинэчлэн гаргалаа. Энэхүү тайланд сэргээгдэх эрчим хүчний хөгжил, фоссил түлшний эрэлт, уур амьсгалын бодлогын үр нөлөө зэрэг гол сэдвүүдийг дэлгэрэнгүй шинжилжээ. Тайлангаас харахад дэлхийн эрчим хүчний шилжилт хурдасч байгаа ч зорилгодоо хүрэхэд тулгарч буй саад бэрхшээлүүд их байна.

Тайланд дурдсанаар сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэр, тэр дундаа нар, салхины эрчим хүч дэлхийн эрчим хүчний нийлүүлэлтийн томоохон хэсгийг эзэлж эхэлнэ. IEA-ийн таамаглалаар 2030 он гэхэд сэргээгдэх эрчим хүчний хувь нэмэр 50%-иас давна. Гэвч фоссил түлшний хэрэглээ хөгжиж буй орнуудад өндөр хэвээр байгаа нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг тэмцэхэд саад болж байна. Тухайлбал, Ази, Африкийн улсуудын эрчим хүчний хэрэгцээ өсөж байгаа нь нүүрс, нефтийн эрэлтийг нэмэгдүүлжээ.

Монгол Улсын хувьд энэ тайлан онцгой ач холбогдолтой. Манай улс сэргээгдэх эрчим хүчний их потенциалтай бөгөөд Гоби, Хангайн бүсэд салхи, нарны эрчим хүчний том төслүүд хэрэгжиж байна. Гэсэн хэдий ч нүүрсний хэрэглээ өндөр байгаа нь агаарын бохирдол, уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлыг улам хурцатгаж байна. IEA-ийн зөвлөмжийг дагаж, эрчим хүчний бодлогыг шинэчлэх шаардлагатай бөгөөд ингэснээр экспортын боломжийг нээх боломжтой.

Тайлангийн гол онцлог нь технологийн дэвшил, бодлогын дэмжлэгийн чухлыг онцолжээ. Жишээлбэл, батерейны хадгалалтын технологи сайжирвал сэргээгдэх эрчим хүчний тогтвортой байдал нэмэгдэнэ. Мөн олон улсын хамтын ажиллагаа чухал бөгөөд COP-ийн хуралдаанууд дээр эдгээр асуудлыг шийдвэрлэх ёстой. Монголд ч гэсэн дотоодын эрчим хүчний шилжилтийг хурдасгахын тулд хөрөнгө оруулалт, боловсролын арга хэмжээ авах хэрэгтэй.

Эцэст нь, IEA-ийн тайлан дэлхийн эрчим хүчний салбарын ирээдүйг тодорхойлж байгаа бөгөөд уур амьсгалын зорилгод хүрэхэд хурдан шийдвэр гаргахыг шаардаж байна. Монгол Улс энэ шилжилтийг ашиглан тогтвортой хөгжлийн зам руу орж чадна. Хэрэв бодлогын өөрчлөлт хийвэл эдийн засгийн өсөлт, байгаль орчны хамгаалалт хоёуланг нь хангах боломжтой.

Эх сурвалж:

• https://www.iea.org/events/world-energy-outlook-2025

• https://insideclimatenews.org/

• https://www.eenews.net/

• https://www.reuters.com/business/environment/

• https://www.cbsnews.com/climate-change/