Цөөнхийн хожооны төлөө олонхийн эрх ашиг зөрчигдөх ёсгүй

Нийслэл хотод насжилт өндөртэй, ашиглалтын шаардлага хангахгүй болсон нийтийн эзэмшлийн орон сууцууд цөөнгүй байдаг.

Монгол улсын Мэргэжлийн хяналтын улсын ахлах байцаагчийн 2014 оны 07-р сарын 10-ны  дүгнэлтээр Нийслэлийн найман дүүргийн нутаг дэвсгэрт байрладаг нийтийн орон сууцын зориулалттай 150 байшингийн /нийт 4397 айл/ ашиглалтыг 2014 оны 7-р сарын 20-ны өдрөөс эхлэн хориглох шийдвэр гарчээ.

Тэдгээр барилгуудын нэгд БГД-ийн 1-р хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Давхрын 10-р байр” орсон байна.

Тус байр нь 1956 онд ашиглалтад орсон ч сүүлийн жилүүдэд даацын хана голоороо хуваагдан, хана, шал, тааз нь хөгцөрч мөөгөнцөртөн, жоом, бясаа зэрэг шавьж үржин хүн эрүүл, аюулгүй амьдрах нөхцөл эрс мууджээ.

Ингээд 2014 онд Нийслэлийн Засаг даргын А/660, А/977, 2015 оны А/151, А/313, А/782 дугаар захирамжуудыг үндэслэн ашиглалтын шаардлага хангахгүй орон сууцны барилгыг дахин төлөвлөж барилгажуулах, барилгажилтын ажлыг гүйцэтгэх эрх бүхий аж ахуйн нэгж байгууллагыг сонгох, сонгон шалгаруулалт зарлагдсан байна.

Энэ дагуу өдгөө тус хэсэгт орон сууцны шинэ байр барихаар “Тэргүүн чансаа” ХХК 2018 оны 2-р сард төсөлд нь шалгарч, батламжаа авчээ.

Гэвч тус компанийн ажил өдгөө нэг айлын хууль бус шаардлагаас болж таг зогссон байна. Ер нь зарим оршин суугчид Монгол улсын стандартад нийцэхгүй талбайг тооцуулах гэдэг (цонхны доод хөндий хэсэг, хаалга хоорондын зай гм), гадаанаа контейнер тавьчихаад гарааш өг гэж тулгадаг, илүү мкв нэхэх, нэг өрөө байрныхаа төлөө 2-3 орон сууц шаардах зэрэг хууль бус, зохисгүй авир гаргадаг.

Өчигдөр зарим мэдээллийн хэрэгслээр “Эзэд нь дотроо амьдарч буй байрыг нураалаа” гэх мэдээлэл гарсан. Өнөөдөр бид нөхцөл байдлыг тодруулахаар тухайн газар дээр очлоо. Нөхцөл байдал ийм байв.

Энэхүү “Давхрын 10-р байр” нийт 13 өрхтэйгөөс өдгөө 12 айл нь дахин төлөвлөлтийн төслийг хэрэгжүүлэгч компанитайгаа гэрээ хийжээ.

Гэрээ нь үндсэн хоёр хувилбартай агаад эхнийх нь 10-р байрны эзэмшигчид шинээр ашиглалтад орсон байрнаас сонголтоо хийн нүүж орох, нөгөө нь одоогийн барилгын хуучин буурин дээр шинэ байр баригдахаар орох бол нийт түрээсийн хугацааны мөнгийг улирлаар нь тооцон олгох гэсэн хувилбараар оршин суугчидтай гэрээлсэн байна.

Харин хуучин оршин суугчдад одоо эзэмшиж буй байрны нийт талбайн хэмжээн дээр 5м2 талбайг нэмж олгож буй нь төсөл хэрэгжүүлэгч компани болоод, байр эзэмшигчдийн аль алинд боломжийн ашигтай шийдэл болохыг анзаарсан юм.

Харин иргэн Д юуны учир ус ч үгүй, тог ч үгүй хуучин байрнаасаа гарахгүй байгаагийн учир шалтгааныг эрэлхийллээ.

Тухайн айл 2014 онд Мэргэжлийн хяналтын байцаагчийн дүгнэлтээр ашиглалтын хугацаа нь хэтрэн актлагдсан уг байрны нийтийн эзэмшил буюу дээвэр хэсэгт өөрийн болон хажуу айлынхаа харалдаа мансард барьжээ. 

Ингээд тухайн талбайг хэмжин, төсөл хэрэгжүүлэгч “Тэргүүн чансаа” ХХК-иас тэрхүү талбайг үнэлэн нөхөн төлбөр авна гэж тооцсон байна.

Харин ашиглалтын шаардлага хангахгүй нь тогтоогдсон уг байрны дээврийн хэсэгт мансард барих зөвшөөрөл, үл хөдлөх хөрөнгийн бичиг баримт гэж байна уу гэдэг зохих шаардлагыг тус компанийн зүгээс тавихад нотлох, үзүүлэх харуулах зүйл байдаггүй гэнэ.

Э.Баатарсүх: Нэг хүний дураараа авираас болж төрөөс хэрэгжүүлж буй ажил зогслоо

“Тэргүүн чансаа” ХХК-ийн төсөл хариуцсан менежер

-Нийслэлээс тухайн байрны нийт өрхийн 80-аас доошгүй хувь нь зөвшөөрсөн тохиолдолд уг байрыг буулгах зөвшөөрөл олгогдон, ус, тог хэрэглээний халуун усаар хангахгүй байх журамтай юм билээ. Энэ журмаар барилгыг нураах зөвшөөрөл гарч, бид ажлаа эхлэх гэтэл ганц айлын дураараа авираас болж ажил зогсоод байна.

Иргэн Д-гийн өөрсдийнх нь амьдарч байгаа байр 66м2. Үүн дээр бид бусад айл өрхүүдтэй тохиролцсоны нэгэн адил 5м2 нэмж, 71м2 байр өгнө.

Хэрэв энэ суурин дээр шинээр баригдах байрнаас авна гэвэл барилга ашиглалтад ортол түрээсийн мөнгийг тохиролцон өгөөд явах боломжтой. Хэрэв одоо шууд шинэ байраар солино гэвэл Барс худалдааны төвийн эсрэг талд ашиглалтад орсон шинэ байр луу нүүн орж болно.

Компанитай гэрээ байгуулсан айлууд энэ орон сууцанд нүүн оржээ

Энэ байрны суурин дээр 16 давхар 90 айлын орон сууж баригдах юм. Зураг төсөл нь батлагдаад, төр засгаас хэрэгжүүлэхийг зорьж буй ажлууд энэ мэт дураараа, зөрүүд ганц нэгхэн хүний авираас болж зогсонги байдалд хүрч байгаа нь харамсалтай байна хэмээн хэлсэн юм.

Ийнхүү дахин төлөвлөлтийн асуудлаас болж маргасан компани, иргэний дунд үүссэн асуудлыг илүү тодруулах, нарийн учрыг гаргахаар бид Нийслэлийн хот төлөвлөлтийн Ерөнхий төлөвлөгөөний газрыг зорив.

Ж.Баасангарьд: Нийтийн эзэмшлийн талбайг ашигласныхаа төлөө бусдаас нөхөн төлбөр шаардах эрхгүй

Нийслэлийн хот төлөвлөлтийн Ерөнхий төлөвлөгөөний газрын Хот дахин хөгжүүлэх хэлтсийн Архитектор

-Манайхаас 2014 оны Нийслэлийн засаг даргын А977 тоот захирамжаар БГД-ийн 1, 4-р хороо буюу манай “Дахин төлөвлөлтийн багц 7” гэдэг байршилд хамрагдаж байгаа 10-р байрыг нураах ажил эхэлсэн. Тухайн иргэн өөрийн өмчлөлийн тоот дээр, мөн өөрийнхөө байрны дээврийн хэсэгт мансард бариад амьдарч байгаа гэдэг.

Орон сууцны тухай хуулинд нэг зүйлийг маш тодорхой заасан байдаг. Энд орон сууцны гадна талбай болоод орц, дээвэр хэсгийг нийтийн эзэмшлийн талбай гэж үзэхийг заасан. Гэтэл тухайн айл дур мэдэн үүнийг тохижуулж, ашигласан байна. Харин улс бол энэ айлын үл хөдлөх хөрөнгийн үндсэн хэмжээг үндэслэн төсөл хэрэгжүүлэгч компанитай гэрээ хийхийг шаардана.

Манай байгууллагын зүгээс өөрийнх нь нэр дээрх үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлтэй үндсэн байрны хэмжээтэй дүйцэхүйц талбай бүхий шинэ орон сууцанд оруулж өгөх л журамтай. Энэ айлын шаардаад байгаа шиг дээврийн хэсгийн талбайг тухайн айлд ашигтай талбайгаар тооц гэсэн шийдвэр гаргах боломжгүй.

Мөн ус, цахилгааныг хязгаарласны тухайд Мэргэжлийн хяналтын улсын ахлах байцаагчийн дүгнэлтээр Орон сууцны тухай хууль, Усан хангамж ариутгах татуургын тухай хууль, Эрчим хүчний тухай хуульд заасны дагуу “Хүний эд хөрөнгө, амь насанд аюултай барилгын хэрэглээг түгээгч байгууллагаас хязгаарлах тухай заасан байдаг.

Түүний дагуу хэрэглээний ус цахилгаан дулааныг хязгаарласан. Хэдийгээр тэр айл дээврийн хэсгийг өөрийнхөө хөрөнгөөр тохижуулсан ч хууль зөрчиж байгаа явдал. Манай байгууллагад түүнийг ашиглалаа гэж мэдэгдээгүй, дур мэдэн дээвэр дээр нь юм барьсан байдаг. Хэрэв түүнээс болж өөрсдийнх нь амь нас эрүүл мэндэд нь хохирол учирсан бол хэнээс юу нэхэмжлэх вэ гэдгээ бодох хэрэгтэй. Манай зүгээс цөөнхийн ашиг хонжооны төлөө олонхийн эрх ашиг зөрчигдөх ёсгүй гэсэн байр суурьтай байна.

Бид тухайн айлыг төсөл хэрэгжүүлэгч компанийн төлөөлөлтэй хоёр ч удаа уулзуулж өгсөн. Өөрийнхөө өмчлөлийн сууцны талбайн хэмжээтэй дүйцэх шинэ байр авах асуудлаа төсөл хэрэгжүүлэгчтэйгээ зөвшилцөх эрхтэй. Нийтийн эзэмшлийн талбайг ашигласныхаа төлөө бусдаас элдэв нөхөн төлбөр шаардах эрх байхгүй.