🔴Ардчилсан намын дарга О.Цогтгэрэлийн санаачилгаар Засгийн газрыг огцруулах бичигт гарын үсэг цуглуулна

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн ээлжит хуралдаанаар хэлэлцсэн асуудлуудыг танилцуулав.

Ардчилсан намын дарга О.Цогтгэрэл:

-АН-ын бүлгийн ээлжит хурал болж, хоёр асуудлыг хэлэлцлээ. Өнгөрсөн өдрүүдэд Оюутолгойтой холбоотой сонсгол зохион байгуулагдсан. Энэ сонсголын тайланг Түр хороо УИХ-аар хэлэлцүүлэх ёстой. Түр хороонд АН-ын бүлгээс төлөөлөл болж орсон гишүүд тайлангийн мэдээлэл өгч, байр сууриа илэрхийлсэн. Мөн улс төрийн нөхцөл байдал, ялангуяа дэд сайдын томилгоотой холбоотой асуудлыг хэлэлцлээ.

Дэд сайд нартай холбоотойгоор АН-ын бүлгээс тавьж буй шаардлага бол мөсөн уулын орой төдий л зүйл. Өнгөрсөн хугацаанд бид төрөө цөмхөн болгох, илүү үр ашигтай, бүтээмжтэй болгох байр суурийг илэрхийлж ирсэн. Хувийн хэвшил, иргэдийн оролцоог эдийн засагт нэмэх, төсвийг танах саналуудыг дэмжиж ажилласан. Гэтэл дэд сайдын асуудал бол орон тоо, дарга нарын тоо нэмэгдэж байгаа явдал. Энэ нь төрийн өмчийг хувьчлах, олон нийтийнх болгох зарчмын эсрэг илрэл. АН-ын бүлэг төр, яамдын тоог цөмхөн болгох, дэд сайдын томилгоог цуцлах шаардлага тавьсан. Хэрэв энэ долоо хоногт биелүүлэхгүй бол Засгийн газар, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг өргөн барина. Дэд сайдгүй бол ажлаа хийж амжихгүй байгаа сайд нар ажлаа өгөх ёстой.

2026 оны төсөвт дэд сайдын орон тоо, цалин хангамж тавигдаагүй. Мөн Засгийн газрын тухай хуульд сайдыг орлох тухай заалт байхгүй. Жишээ нь, Сангийн сайд байхгүй бол дэд сайд биш, өөр сайд танилцуулдаг. Тэгэхээр дэд сайд яг юунд хэрэгтэй вэ? Энэ асуудлыг тал талдаа тавих ёстой.

Улс төрийн намууд бие биедээ шаардлага тавихдаа жагсаал хүч түрэн нэмдэг. Хэзээ болих вэ? Өнөөдөр жагсаж байгаа иргэд АН-ын гишүүд голдуу. Иргэдийн хүнд байдал үнэн, гэхдээ АН жагсаал зохион байгуулж ашиглаж байгаа юм уу?

Хариулт: АН-аас ямар ч жагсаал зохион байгуулаагүй. Өнгөрсөн 7 хоногт ээлжит бус хурал хийж, шаардлагаа Ерөнхий сайдад гардуулсан. Жижиг улс төр хийгээгүй, зарчмын байр суурь тавьсан. Хугацаа өгсөн: дэд сайдаа цуцал, биелэхгүй бол огцруулах санаачилга гаргана. Жагсаал АН-тай холбоогүй.

Жаргалан гишүүнээс асуулт: ОТ сонсголд орж ирсэн иргэд төлөөлөл болсон уу? Ямар шалгуураар оруулсан? Нэг иргэн миний нүүр рүү нулимс асгасан. Ажлын хэсэг бүртгүүлээд оруулсан уу? Үймүүлэхээр оруулсан уу? Үр ашиг юу байсан бэ?

Хариулт: Сонсголын үеэр гэрчүүд, ажиглагчид оролцсон. Тамгын газраас лавлахад УИХ-ын хяналт шалгалтын хуулийн дагуу 2-7 хоногийн өмнө Парламент цэг дээр зар тавьж, бүртгүүлсэн хүмүүст мандат олгосон гэсэн. Бүртгэл Тамгын газар хариуцсан. Нарийвчилсан мэдээллийг тэднээс авах зүйтэй.

Өөр асуулт: АН ЗГ-ыг огцруулахад Ла даргын бланк дээр гарын үсэг цуглуулж эхэлсэн. Хэдэн гишүүн зурсан? Хэзээ өгөх вэ? Татварын багц хуульд жижиг өөрчлөлт. АН саналаа нэгтгэсэн үү? Иргэдийн хүсэл дарамтыг бууруулах реформ мөн үү? Бүх төслүүд сонсгол хийгээд дуусаж байгаа, үр дүн хаана? АН хяналт тавь. Том төслүүд дараачийн юу байна вэ?

Хариулт: ЗГ-ыг огцруулахад миний бланк дээр гарын үсэг цуглуулж байгаа. АН-ын 42 гишүүнтэй, би бүлгийн даргаас гадна намын дарга. Хуульд заасан босго давуулахад төвөггүй. Улс төржилтээс зайлсхийж, анхны шаардлагын хүрээнд явна. Энэ 7 хоногт дэд сайдаа цуцал, өөрсдөө шийд. Биелэхгүй бол өргөн барина.

Татварын багц: ЗГ-аас өргөн барьсныг танилцаж амжаагүй. Татварыг бууруулах санаачилга зөв, гэхдээ гал унтраасан ажил шиг харагдахгүй байгаасай. Төр жижгэрэх нь авлига буурах, иргэд, бизнесэд боломж очих үг. Улс төржилтээс зайлсхийж дэмжиж, хамтарна. АН-аас олон хуулийн төсөл өргөн барьсан, ажиллаж байна.

Том төслүүд: ОТ Монголын хэмжээнд чухал, хөршүүдтэй ойлголцож, гуравдагч хөршөөр бие даасан байдлыг хангана. Болгоомжтой хандах ёстой. Ашигт малтмалын хууль, стратегийн орд, Үндэсний баялгийн сангийн асуудлыг иж бүрнээр өөрчлөх хэрэгтэй. Ингэснээр хөрөнгө оруулалт татна. Стратегийн ордос гээд дараагийн ОТ-нууд нээгдэхгүй байна. Геологийн мэдээлэл нууж, 34-50% авна гэхээс болгоомжилж байна. Үндэсний баялаг амилахгүй бол иргэдэд боломж очихгүй. Дараагийн ОТ-нууд нээж, эдийн засгийг өсгөх боломж бий.

Тодруулга: Өнгөрсөн хугацаанд АН УИХ-ын хяналт шалгалтын механизмыг сайжруулахад идэвхтэй ажилласан. УИХ-ын тухай, чуулганы хуралдааны дэгийн, хяналт шалгалтын хуулиудад өөрчлөлт оруулсан. Сонсголыг олонх л ахлах байдлыг халаасан, түр хорооны ахлагчийг дотроосоо сонгох боломж бүрдүүлсэн. ОТ-ын түр хороо хууль батлагдахаас өмнө байгуулагдсан.

Цаашдаа хяналт шалгалтыг сайн ажиллуулах ёстой. Өмнөх сонсголууд улс төржсөн, ажил хэрэгч бус байсан. Цаашдаа олон сонсгол, түр хороо байгуулж, тогтоол, хуулийн өөрчлөлтөөр үр дүн гаргах хэрэгтэй. ОТ сонсгол зарим талаараа улс төржсөн, PR орж ирсэн, гэхдээ тайлан, санал дүгнэлт, иргэдийн мэдэх эрх, ЗГ-д чиглэл өгсөн нь үр дүн. Хэлмэдээлэл мэдээллийнхэн сенсацаас илүү ажил хэрэгч байх ёстой.

Асуулт: Хэдэн гишүүн гарын үсэг зурсан? Бүлэг нэгдсэн байр суурьтай юу, эсвэл өөрсдийн итгэл үнэмшлээр зурах уу? ЗГ "та нар баталсан хуулиар томилсон" гэж тайлбарлаж байна. Таны шаардлага үр дүнтэй юу?

Хариулт: Гарын үсэг зурсан тоо чухал биш, өнөөдөр ч гүйцээж чадна. Гишүүн бланк дээр санаачлах бүрэн эрхтэй, олонх шаах шаардлагагүй. АН-ын гишүүд чөлөөтэй, хүндэтгэх шалтгаантай гишүүдээс бусад бүрэн оролцоно.

ЗГ-ын тайлбар: 2015 онд АН-аас дэд сайдгүй гэж баталсан. 2016 онд МАН-аас дэд сайдтай гэж өөрчилсөн. Тэдний баталсан хууль, өөрсдөө засах ёстой. Олонх, ЗГ-ын хүсэл зоригийн асуудал. Бид шаардлага тавина, 5 дахь өдөр хүртэл хугацаа өгнө, шаардлагатай бол өргөн барина.

Өнөөдрийн хуралд хүрэлцэн ирсэнд баярлалаа. Төгсгөлд: Өнөөдөр 12 дугаар сарын 22. Дараагийн даваа гариг 29 нь амралт. Чуулган 30, 31-нд хаагдах магад. Энэ бүлгийн хурал жилийн төгсгөлийн мэдээлэл байж магад. ЗГ огцруулах асуудал ээлжит бусаар яригдах болно.

2024 оныг дүгнэвэл: Ард түмний амьдралд улаан гэрэл асч, албан тушаалтнуудад ногоон гэрэл асаж байсан жил байлаа.