ХААН банкны ажилтанд хахууль өгсөн иргэдийг шүгэл үлээгч гэж үзэх үндэслэлгүй гэв

Livetv.mn сайтын уржигдрын дугаарт "Авлига авсан ХААН банкны ажилтан, авлига өгсөн хоёр иргэнийг гурвууланг нь яллажээ" гэсэн мэдээллийг уншсан уншигчид "Шүгэл үлээгчээ яллачихав уу. Авлига өгсөн нь яллагдаад байвал хэн илчлэх юм бэ" хэмээн бухимдлаа олонтаа илэрхийлсэн байсан. Үүнд АТГ-ын ахлах ажилтан, ахлах комиссар Т.Мөнхтунгалаг "ХААН банкны ажилтанд хахууль өгсөн иргэдийг шүгэл үлээгч гэж үзэх үндэслэлгүй" хэмээн тайлбарлалаа. 

Хэргийг нэхэн сануулбаас, ХААН банкны ажилтан Т.Ууганбаатар иргэдээс хахууль авсан хэргийг шүүхээр шийдвэрлэж, түүнд ял оноосон. Гэвч олон нийтийн сүлжээнд “Шүгэл үлээгчийг яллалаа” гэж хүмүүс үзэл бодлоо илэрхийлж байна. ХААН банкнаас 150 сая төгрөгийн зээл авахын тулд Т.Ууганбаатарт хахууль өгсөн иргэд үнэхээр шүгэл үлээгч мөн, эсэх талаар тодруулахад, 

АТГ-ын ахлах ажилтан, ахлах комиссар Т.Мөнхтунгалаг:  

-ХААН банкны “Хархорин” салбарын харилцааны менежер Т.Ууганбаатар нь иргэн Ц.Нямдаваагийн дөрвөн өрөө орон сууцыг барьцаалан 150 сая төгрөгийн зээл авах хүсэлтийг судалж, олгуулахдаа албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд 15 сая төгрөг хахуульд авсан, иргэн Ц.Нямдаваа нь 150 сая төгрөгийн зээл авахдаа өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор урьдчилан амлаж, Т.Ууганбаатарт албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан уг мөнгийг хахууль болгон өгсөн, энэ хэрэгт Ц.Нямдаваагийн нөхөр Г.Мөнхбаясгалан хамтран оролцсон нь мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хийсэн үзлэгийн тэмдэглэл, зээлийн хувийн хэрэг, барьцааны гэрээ, зээлийн хорооны шийдвэр болон бусад нотлох баримтаар тогтоогдсон. Шүүх уг хэргийг хянан хэлэлцээд банкны ажилтан Т.Ууганбаатарт нийтийн албанд томилогдох эрхийг хоёр жил хасаж, нэг жил зургаан сарын хугацаагаар зорчих эрхийг нь хязгаарлах ял оноосон байна. Мөн иргэн Г.Мөнхбаясгалан, эхнэр Ц.Нямдаваа нарыг нийтийн албанд томилогдох эрхийг хоёр жил хасаж, зорчих эрхийг нэг жил хасах ялаар шийтгэжээ.

-Иргэн Ц.Нямдаваа, Г.Мөнхбаясгалан нар хахууль өгснөө илчилж танайд өөрсдөө хандсан. Гэтэл тэднийг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлсөнгүй гэж үзэх хүмүүс байна.

-Хахууль өгөх гэмт хэргийн тухайд эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэл нь “хясан боогдуулсны улмаас хахууль өгснөө сайн дураараа илчилсэн” гэх нөхцөл байдлыг шаарддаг. Гэтэл энэ хэргийн хувьд тийм нөхцөл байдал анхнаасаа үүсээгүй. Харин талууд урьдчилан тохиролцож, хахуулийн гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь мөрдөн шалгах ажиллагаа болон шүүхийн хэлэлцүүлгээр тогтоогдсон байгаа. Тэгэхээр иргэн Ц.Нямдаваа, Г.Мөнхбаясгалан нарыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэл байхгүй. Хууль бус үйлдэл хийлгэхээр урьдчилан төлөвлөж, зориуд санаатайгаар хахууль өгсөн хүнийг ялаас чөлөөлөхгүй.

-Банкны ажилтны зүй бус үйлдлийг илчилсэн шүгэл үлээгчид гэж тэднийг үзэх хүмүүс байр суурь илэрхийлж байгаа. Ийм маягаар шүгэл үлээгчдийг яллаад байвал авлигатай хийх тэмцэлд ахиц дэвшил гарахгүй гэсэн шүүмжлэл гарах болсон?

-Банкны ажилтанд хахууль өгсөн иргэдийг “шүгэл үлээгч” гэж үзэх үндэслэлгүй. Яагаад гэвэл тэд зээл авсныхаа хариуд банкны ажилтанд албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан 15 сая төгрөгийн хахууль өгөхөөр урьдчилан амлаж, хахууль өгсөн, энэ үйлдлээрээ өөртөө илт давуу байдал олгох сэдэл зорилго анхнаасаа агуулсан.

Шүгэл үлээгч гэдэг бол нийтийн ашиг сонирхлыг хохироосон, хохироож болзошгүй нөхцөл байдал, үйлдлийн талаар нийтийн эрх ашгийг хамгаалах зорилгоор эрх бүхий байгууллагад мэдээлэл өгөх, өргөдөл гомдол гаргах, тайлбар өгч байгаа хүнийг хэлдэг. Дээрх тохиолдолд банкны ажилтнууд зээл гаргахдаа хахууль авч байна, хувь авч байна, үүнийг зогсооё гэж нийтийн эрх ашгийг хамгаалж ярьсных нь төлөө шүүхээр шийтгэсэн зүйл биш. Харин урьдчилан амлаж бусдад хахууль өгч өөрийн хүсэл зорилгыг биелүүлсэн, өөрөө гэмт хэрэг үйлдсэнд нь хариуцлага ногдуулсан асуудал л байгаа юм. Шүгэл үлээгч нь хууль бус явдалтай тэмцдэг, түүний эсрэг дуугардаг, хууль бус явдалд өөрөө оролцдоггүй, оролцох санаа сэдэл агуулдаггүй байх ёстой гэдгийг онцлон хэлье.